Meest gestelde vragen over het opvangen van mensen uit Oekraïne

Naar aanleiding van de militaire aanval van Rusland zijn veel mensen uit Oekraïne momenteel op de vlucht. De gemeenten zijn verantwoordelijk voor het bieden van opvang aan Oekraïense vluchtelingen in Nederland. Oekraïners mogen ook logeren bij vrienden, familie of kennissen. Veel mensen hebben hun huis opengesteld voor vluchtelingen; dat is hartverwarmend. Het is aannemelijk dat er vragen zijn. Wij zetten de meest veel gestelde vragen voor u hieronder uiteen.

Meest gestelde vragen over de huisvesting woonunits Oekraïne

Ik wil graag mijn woning beschikbaar stellen voor Oekraïense vluchtelingen. Hoe meld ik mij aan?

Wilt u mensen uit Oekraïne thuis opvangen en hen een veilige en prettige omgeving bieden hier in Nederland? Mogelijk heeft u vragen over hoe een en ander in zijn werk gaat.
Hieronder ziet u hoe het proces van aanmelden tot opvang en vertrek van mensen thuis verloopt.

  1. Gasthuishoudens kunnen zich aanmelden bij de organisatie TakeCareBnB.
  2. U wordt gebeld voor een screeningsgesprek.
  3. U wordt geïnformeerd door TakeCareBnB of u in beginsel geschikt bent.
  4. U wordt gevraagd een VOG (verklaring omtrent gedrag) aan te vragen. Hoe u dat moet doen, kan TakeCareBnB u vertellen.
  5. Na ontvangst van de VOG bent u geschikt als gasthuishouden.

Kennismaken en ophalen

  1. U wordt gebeld door de gemeente/betrokken hulporganisatie om kennis te maken met de vluchteling die geïnteresseerd is om bij u te komen wonen.
  2. U wordt gevraagd om langs te komen bij de opvanglocatie waar de vluchteling zich bevindt.
  3. Tijdens het kennismakingsmoment kunnen beide partijen samen definitief een besluit nemen.
  4. Gast en gezin ondertekenen een contract.

Hierna blijven hulporganisaties betrokken voor vragen, zoals het Leger des Heils, het Rode Kruis en VluchtelingenWerk Nederland.

Hoelang moet ik mijn woning beschikbaar stellen?

U kunt zelf aangeven hoe lang u de woonruimte aanbiedt. Voor de vluchtelingen is het prettig dat zij er langdurig gebruik van kunnen maken, zolang de situatie in Oekraïne onzeker is.

Mijn gast heeft werk gevonden, wat nu?

Het is belangrijk dat u dit doorgeeft aan de gemeente, in verband met het leefgeld. Daarnaast is een zorgverzekering verplicht als uw gast werk heeft gevonden. Denk daarom aan de aanvraag van een DigID, zorgverzekering en zorgtoeslag. Op het moment dat uw gast werk heeft, dan valt hij of zij niet meer onder de regeling medische kosten. Het niet afsluiten van een zorgverzekering kan leiden tot een boete. 

Vanaf 1 april mogen vluchtelingen in loondienst te werken. Dit geldt voor vluchtelingen die onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie vallen. De werkgever heeft dan geen tewerkstellingsvergunning nodig. De werkgever moet wel een melding doen bij UWV.

Is er ondersteuning nodig bij het vinden van werk? Dan kan uw vluchteling gebruik maken van de jobcoaches die verbonden zijn aan locatie de Meermin. Deze zijn elke werkdag op locatie aanwezig. 
 

Mijn gast heeft per ongeluk iets in mijn woning kapot gemaakt. Hoe ga ik hier mee om?

In de pilotfase zal het Ministerie van Justitie en Veiligheid via het Consortium eventuele schade aan uw eigendommen, veroorzaakt door een gast, vergoeden. Mocht u van mening zijn dat dit het geval is, dan kunt u contact opnemen met TakeCareBnB. Zij kunnen u verder helpen hiermee. Indien hierna de particuliere opvang door het Consortium landelijk wordt uitgerold, bekijkt de overheid hoe moet worden omgegaan met schade aan uw eigendommen die ontstaan is tijdens het verblijf van uw gast(en).

Moeten mijn gasten zich registreren bij de gemeente?

Alle Oekraïners die gevlucht naar Nederland zijn, wordt gevraagd zich te laten registreren bij de gemeente. Dat geldt ook voor vluchtelingen die nu bij familie of vrienden verblijven. 

De gemeente is gestart met de inschrijving van Oekraïners in de Basisregistratie Personen (BRP) uit de gemeentelijke opvang. Hierna  gaan we ook de gastgezinnen benaderen.

Waar kunnen mijn gasten naar toe op het moment dat ik geen huisvesting meer wil aanbieden?

Neem in dat geval contact op met de gemeente. Zij melden uw gasten aan bij de Veiligheidsregio. Uw gasten worden vanaf de regionale hulp, de sporthal in Wormer, doorverwezen naar een gemeentelijke opvang. 

Moeten mijn gasten asiel aanvragen?

Oekraïners hebben dus het recht om 90 dagen visumvrij in ons land te verblijven. Ze worden gedurende die tijd gezien als ‘toerist’. Ze hoeven geen asiel aan te vragen om legaal in Nederland te verblijven of om opvang te krijgen. Het staat vluchtelingen uit Oekraïne echter wel vrij om dit te doen. Lidstaten kunnen wel bepalen dat mensen niet van beide statussen tegelijk gebruik kunnen maken, namelijk de status van tijdelijk beschermde en asielzoeker. Na registratie in het BRP nodigt het IND vluchtelingen uit voor het aanvragen van asiel. Vluchtelingen uit Oekraïne melden zich niet in Ter Apel.

In het IND-proces wordt de tijdelijk beschermde status vastgelegd van mensen die uit Oekraïne zijn gevlucht. Ook ontvangen zij hiervan een bewijs in de vorm van een sticker. Zij mogen dan in Nederland verblijven voor de duur van de beschermingsmaatregel. Vooralsnog voor de duur van een jaar tot 4 maart 2023. Dit kan maximaal drie jaar zijn. Hou voor de meest actuele informatie de website van het IND in de gaten.

Ontvang ik financiële compensatie voor de opvang?

Vluchtelingen die bij een gastgezin wonen, ontvangen naast het leefgeld een extra toelage per maand. Volwassenen ontvangen € 215 per maand extra en kinderen € 55 per maand. Vluchtelingen kunnen dit geld gebruiken voor bijvoorbeeld openbaar vervoer, familiebezoek of sport. Zij kunnen het geld ook gebruiken om bij te dragen aan de kosten van het gastgezin, maar dit is niet verplicht. 

Hoe het leefgeld ontvangen kan worden gaan wij nog communiceren.

Wat als mijn gasten naar de huisarts moeten of andere medische zorg nodig hebben?

Medisch noodzakelijke zorg uit het basispakket wordt vergoed via de Subsidieregeling medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden. Er zijn uitzonderingen, zo wordt bijvoorbeeld de rekening van de tandarts van volwassenen niet betaald (alleen bijzondere mondzorg wordt vergoed). Uw gasten mogen ook gebruik maken van online huisartsenpraktijk Arene. Neem via de e-mail oekraine@edam-volendam.nl contact op voor meer informatie. 

Heeft u een vraag over vergoeding van zorg? Bel dan gratis met Zorgverzekeringslijn op 0800-64 64 644 of vanuit het buitenland +31 88 900 6960. 

Mijn gast wil zich laten vaccineren tegen COVID-19.

Gasten kunnen, ook als zij (nog) niet ingeschreven zijn bij de gemeente, zich laten vaccineren tegen COVID-19. Zie ook ‘Prikken zonder afspraak’ op rijksoverheid.nl.

Vluchtelingenkinderen die zijn ingeschreven bij het BRP (zie hoofdstuk 4 over registratie en inschrijving voor gasten in gemeente), zullen een uitnodiging van het RIVM ontvangen voor de vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma, waaronder polio, mazelen en rodehond. Deze vaccinaties worden gratis aangeboden.

Oekraïense vluchtelingen kunnen zich bij klachten gratis laten testen in de GGD-teststraten. Als zij nog geen Burgerservicenummer hebben, dan maakt de GGD een patiëntennummer voor hen aan.

Ik heb recht op bijstand, AIO of ANW. Heeft opname van vluchtelingen in mijn woning hier invloed op?

Op dit moment werkt het kabinet samen met partners binnen en buiten de Rijksoverheid aan een goed uitvoerbaar financieel pakket inzake (geldelijke) verstrekkingen. Gemeenten worden verzocht de kostendelersnorm op grond van tijdelijk verblijf in ieder geval de eerste zes maanden niet toe te passen wanneer bijstandsgerechtigden (bijstand, AIO, Anw) vluchtelingen uit Oekraïne tijdelijk in huis opnemen.

Mogen vluchtelingen werken?

Vanaf 1 april mogen vluchtelingen in loondienst te werken. Dit geldt voor vluchtelingen die onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie vallen. De werkgever heeft dan geen tewerkstellingsvergunning nodig. De werkgever moet wel een melding doen bij UWV.

Mijn gast heeft werk gevonden, wat nu?

Het is belangrijk dat u dit doorgeeft aan de gemeente, in verband met het leefgeld. Daarnaast is een zorgverzekering verplicht wanneer uw gast werk heeft gevonden. Denk daarom aan de aanvraag van een DigID, zorgverzekering en zorgtoeslag. Op het moment dat uw gast werk heeft, dan valt hij of zij niet meer onder de regeling medische kosten. Het niet afsluiten van een zorgverzekering kan leiden tot een boete. 

Vanaf 1 april mogen vluchtelingen in loondienst te werken. Dit geldt voor vluchtelingen die onder de Richtlijn Tijdelijke Bescherming van de Europese Unie vallen. De werkgever heeft dan geen tewerkstellingsvergunning nodig. De werkgever moet wel een melding doen bij UWV.

Is er ondersteuning nodig bij het vinden van werk? Dan kan uw vluchteling gebruik maken van de jobcoaches die verbonden zijn aan locatie de Meermin. Deze zijn elke werkdag op locatie aanwezig. 
 

Ik lees in de krant dat in Europa is besloten dat Oekraïners een vergunning voor een jaar krijgen en mogen werken: hoe zit dat?

Op Europees niveau is de Tijdelijke Beschermingsrichtlijn aangenomen waar inderdaad uit volgt Oekraïners tijdelijke bescherming kunnen ontvangen met recht op werk, onderwijs en zorg. Deze richtlijn moet echter nog worden omgezet naar Nederlandse regelgeving. Hier is de Nederlandse overheid nu druk mee bezig. Totdat de Europese richtlijn is omgezet naar Nederlandse regels kunnen Oekraïners alleen werken wanneer zij een werkvergunning hebben en kunnen zij geen zorgverzekering afsluiten.

Kunnen de kinderen naar school?

Alle kinderen in Nederland hebben recht op goed onderwijs, dus ook de vluchtelingen die uit Oekraïne komen. Dat betekent dat we alles in het werk stellen om ieder Oekraïens kind onderwijs te bieden. Er wordt momenteel hard gewerkt aan een school voor de kinderen. Het is belangrijk om het registratieformulier ten behoeve van onderwijs in te vullen dat op onze website staat. Zodra meer informatie bekend is communiceren wij dit.

Kinderopvang

De Nederlandse gemeenten en overheid zijn nog in overleg hoe ze de kinderopvang voor kinderen van vluchtelingen in kunnen richten. Hierover volgt binnenkort meer informatie.

Naschoolse opvang

De Nederlandse gemeenten en overheid zijn nog in overleg hoe ze de naschoolse opvang in kunnen richten. Hierover volgt binnenkort meer informatie.

Hoe ga ik om met het huisdier van mijn gast?

Sommige vluchtelingen uit Oekraïne nemen hun huisdier(en) mee op hun vlucht. Het is zaak zo snel mogelijk te regelen dat het dier met zijn eigenaar naar een dierenarts gaat voor eventuele identificatie en registratie, risico inschatting op rabiës en andere in het buitenland voorkomende dierziekten. De dierenarts kan de titer van rabiës bepalen. Ook moet het huisdier uit Oekraïne volledig gevaccineerd zijn voor dierziekten die in Nederland voorkomen en behandeld worden tegen wormen, teken en vlooien.

  • Mocht het huisdier ziek worden of ander gedrag gaan vertonen neem dan direct contact op met de dierenarts.
  • Aanvragen voor steun voor de medische kosten lopen via info@hulpvoordierenuitoekraine.nl.